Op 3 april 2025 organiseerde VDAB op verschillende locaties in Vlaanderen een Beleefdag Zorg, waarbij werkzoekenden en geïnteresseerden konden ervaren wat een job in de zorg écht inhoudt. In samenwerking met lokale zorgcentra kregen deelnemers de kans om zelf aan de slag te gaan en kennis te maken met het dagelijkse werk in de sector. Voor velen was het een eerste kennismaking, voor Rutger Heuts – tot voor kort actief als verkoper – werd het een kantelpunt. Sindsdien volgt hij een begeleider in een leefgroep bij Stichting M.M. Delacroix in Tienen. Zonder zorgdiploma, maar met een stevige portie motivatie.
“In maart of april klopte ik aan bij Amber van VDAB,” vertelt Rutger. “Tijdens een sessie loopbaanbegeleiding met VDAB-cheques kwam de zorgsector in beeld. De Beleefdag bevestigde dat gevoel.” Wat voor hem begon als een kennismaking, werd een sprong in het diepe – en een nieuwe start.
Rutgers verhaal staat niet op zichzelf. Zijn instap in de zorg illustreert een bredere nood: de sector snakt naar nieuwe krachten. De vergrijzing zorgt voor een stijgende zorgvraag, terwijl veel medewerkers met pensioen gaan. In 2024 stonden er 5535 vacatures open voor verpleegkundigen en 796 voor zorgkundigen. “Zo’n Beleefdag is eigenlijk een snelle manier om mensen aan te werven,” zegt Lien Gooris, HR-manager bij Stichting M.M. Delacroix, een voorziening in Tienen voor mensen met een beperking. “Op de laatste editie kwamen zeven à acht mensen een tijdje meelopen. Dat leidde meteen tot een aanwerving.”
“Een Beleefdag laat zien wat het werk écht inhoudt. Het is geen opgepoetste brochure, maar de dagelijkse realiteit van het zorgwerk”
“Dit is geen gewone job”
De kracht van de Beleefdag? “Realisme: je voelt de vacature helemaal aan,” zegt Amber Hanssens, bemiddelaar zorg en onderwijs bij VDAB. “We gooien mensen niet zomaar in het diepe, maar laten hen wel voelen wat het werk écht inhoudt. Geen opgepoetste brochure, maar de dagelijkse realiteit van het zorgwerk.” Die aanpak voorkomt teleurstellingen en leidt tot betere matches, want niet iedereen is geschikt voor een zorgberoep. Daarom is het inschatten en oriënteren van kandidaten zo belangrijk. De zorgsector is bovendien bijzonder breed, met vacatures die variëren van logistiek assistent tot kinderopvang, van verpleegkundige tot technoloog medische beeldvorming. “Als bemiddelaar willen we niet alleen deze beroepen meer bekendheid geven,” zegt Hanssens, “maar ook onze klanten helpen om hun weg te vinden naar één van de vele jobmogelijkheden in de zorg. Kandidaten krijgen de kans om mee te draaien in een leefgroep, gesprekken te voeren met medewerkers en de sfeer op de werkvloer te proeven. “Zo’n dag is vaak een eyeopener,” zegt Hanssens. “Mensen beseffen: dit is geen gewone job.”
Voor Rutger was het precies dat wat hem overtuigde. “Ik sprak met collega’s die hier al tien, twintig, dertig jaar werken. Die passie, dat raakte me. Ik verlangde naar voldoening in mijn job. En die heb ik nu gevonden.” De Beleefdag gaf hem niet alleen een inkijk in het werk, maar ook in de cultuur van de organisatie. “Je voelt meteen of je ergens past. En ik voelde: hier wil ik zijn.”
Tien vacatures
Toch is de realiteit op de werkvloer niet altijd rooskleurig. “Ik heb momenteel nog tien vacatures openstaan,” zegt Gooris. “We hebben dertig leefgroepen, telkens met zes à zeven medewerkers. Als er iemand uitvalt, moeten we meteen beginnen schuiven. Het gebeurt jammer genoeg geregeld dat mensen afhaken, soms al na enkele weken. Ook moeten zwangere medewerkers meteen stoppen met werken vanwege infectiegevaar.” De werkdruk is hoog en het werk vraagt veel flexibiliteit en veerkracht. “We bieden begeleiding van 7 uur ’s ochtends tot 20 uur ’s avonds, 7 op 7, en daarnaast is er een nachtploeg. Voor veel mensen is dat moeilijk te combineren met een gezin of andere verplichtingen.”
“Wie hier werkt, blijft vaak lang. Dat zegt iets over de voldoening”
Bovendien is het werk fysiek en mentaal belastend. “Je moet bewoners kunnen tillen, begeleiden bij gedragsproblemen, omgaan met verlies en afscheid. Dat vraagt veel van een mens,” zegt Gooris. Toch schrikt dat niet iedereen af. “Wie hier werkt, blijft vaak lang. Sommige collega’s werken hier al meer dan 25 jaar. Dat zegt iets over de verbondenheid die je hier voelt. Over de voldoening die je uit dit werk haalt.”
Veel mooie momenten
Bij Stichting M.M. Delacroix merken ze meteen wanneer stagiairs of nieuwe medewerkers blijvers zijn. “Sommigen willen enkel daguren draaien, anderen haken af zodra ze voelen hoe fysiek belastend het werk is,” vertelt Gooris. “We proberen daar eerlijk over te zijn vanaf dag één. Dit is geen job die je er zomaar even bijneemt. Mensen met rugproblemen raad ik bijvoorbeeld af om in de zorg te stappen. En wie in een leefgroep terechtkomt met bewoners die gedragsproblemen hebben, moet ook kunnen omgaan met verbale of zelfs fysieke agressie. Dat schrikt sommigen af, en dat is begrijpelijk.”
Toch zijn er ook veel mooie momenten. “We hebben bewoners die volledig afhankelijk zijn van onze zorgen om te overleven, als zij via een glimlach of oogcontact dankbaarheid tonen – dat zijn momenten die je bijblijven. Dat is waarom we dit doen.” Rutger knikt instemmend. “Het is ongelooflijk hoeveel liefde ik krijg van mijn bewoners,” zegt hij. “Dat is waar ik naar op zoek was: betekenis, verbinding. In de verkoop zou ik nooit dit soort uren geklopt hebben, maar hier doe ik het met plezier. Omdat ik voel dat het ertoe doet.”
“Dat zorgdiploma wil ik echt en dus volg ik weer dagonderwijs”
Werkgevers denken mee
Rutger beseft dat zijn traject nog maar net begonnen is. “Ik heb geen zorgdiploma, dus ik volg de komende twee jaar dagonderwijs. Omdat ik vooral avondshiften doe, valt dat te combineren. Misschien ga ik zelfs tijdelijk 80% werken. Want dat diploma wil ik echt. Ik heb mijn roeping gevonden.” Hij slaagt er ook in om werk en privé op elkaar af te stemmen. “Mijn vriendin heeft flexibele uren. Als ik ’s avonds werk, neem ik ’s ochtends meer op mij. En op rustdagen doe ik wat meer in het huishouden. Ik besef dat dat niet voor iedereen evident is.”
Werkgevers in de zorg moeten daarom actief meedenken met de noden van hun medewerkers. “Wij bieden maaltijdcheques aan – uit eigen middelen – en proberen waar mogelijk rekening te houden met de thuissituatie,” vertelt Gooris. “Zo werkt een gescheiden collega bijvoorbeeld later op de dagen dat ze haar kinderen heeft. Dat lukt alleen als het team bereid is mee te schuiven. En je begrijpt: dat kan niet in elke leefgroep. Flexibiliteit is hier geen luxe, maar een gedeelde verantwoordelijkheid en een noodzaak.”
De Beleefdag toont dat er perspectief is voor de zorgsector. Ondanks de uitdagingen blijft het een sector waarin mensen het verschil maken, elke dag opnieuw. Voor wie voelt dat zorgen meer is dan werk, kan zo’n Beleefdag het begin zijn van een nieuw pad. En tegelijk is het ook een oproep aan de sector, aan VDAB en aan beleidsmakers: om die sprong mogelijk te maken met begeleiding, opleiding en een werkbare job. Zoals Rutger zegt: “Ik heb mijn plek gevonden.”
